Xây dựng Chiến lược ngành hàng thủy sản đồng bằng sông Cửu Long hướng đến xuất khẩu

Xây dựng Chiến lược ngành hàng thủy sản đồng bằng sông Cửu Long hướng đến xuất khẩu (nguồn:  www.gms-ain.org   ) Sản xuất thuỷ sản được các tỉnh khu vực đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) xác định là một trong những ngành mũi nhọn để đẩy nhanh tốc độ chuyển dịch cơ cấu sản xuất nông nghiệp – nông thôn và là mặt hàng xuất khẩu chủ lực của ĐBSCL.

Theo Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn-cơ sở phía Nam, kim ngạch xuất khẩu thuỷ sản của ĐBSCL năm 2008 đạt gần 2,5 tỷ USD, chiếm hơn 60% tổng kim ngạch xuất khẩu thuỷ sản của cả nước. Riêng mặt hàng cá tra, cá ba sa đóng góp 2% GDP của cả nước và khoảng 32% tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành thuỷ sản. Năm 2009, ngành hàng thủy sản đồng bằng sông Cửu Long tiếp tục gặp nhiều khó khăn do thiếu nguồn con giống có chất lượng, thiếu vốn, giá cả nguyên liệu đầu vào như thức ăn thủy sản, thuốc thú y...tăng cao. Trong quý I/2009, sản lượng chế biến và kim ngạch xuất khẩu của các tỉnh xuất khẩu thuỷ sản vùng ĐBSCL như Cà Mau, Cần Thơ, An Giang, Vĩnh Long… đều giảm, các nhà máy chế biến chỉ hoạt động 35 - 40% công suất thiết kế. Hiện nay, do thiếu nguyên liệu nên giá nguyên liệu thuỷ sản tăng cao nhưng do không chuẩn bị đầu tư cùng với tác động từ rủi ro của các vụ trước còn quá lớn nên nhiều nông dân vẫn chưa sẵn sàng tiếp tục sản xuất. Một trong những giải pháp nhằm phát triển bền vững ngành hàng thủy sản xuất khẩu ở ĐBSCL là tập trung rà soát, điều chỉnh quy hoạch phát triển nuôi trồng thuỷ sản, gắn sản xuất với yêu cầu của thị trường. Đây là yêu cầu cấp thiết nhằm đảm bảo nguồn nguyên liệu thuỷ sản chế biến và tiêu dùng đạt mức hợp lí tránh tình trạng cung vượt cầu, khắc phục tình trạng khủng hoảng nguyên liệu. Người nuôi phải tổ chức lại sản xuất theo hướng quản lý cộng đồng thông qua việc thành lập các hợp tác xã cùng liên kết với nhau trong việc ứng dụng các qui trình nuôi tiên tiến (GAP, CoC…) để sản phẩm đảm bảo chất lượng cao và an toàn theo yêu cầu thị trường với giá thành hợp lý. Tại Vĩnh Long, ngành nông nghiệp đã thực hiện rà soát, điều chỉnh quy hoạch tổng thể phát trỉên thuỷ sản đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020 trong đó chú trọng đến đối tượng cá tra nuôi ao. Tỉnh khuyến khích nhân rộng các mô hình hợp tác xã, hội nghề cá..., qua đó hình thành và quản lí chặt chẽ chuỗi cung ứng sản phẩm thuỷ sản làm đầu mối hợp đồng với các doanh nghiệp chế biến, đảm bảo cung ứng nguồn nguyên liệu sạch, chất lượng cao và giá cả hợp lí nhằm tăng lợi thế cạnh tranh của hàng thuỷ sản đáp ứng yêu cầu xuất khẩu. Các tỉnh trong khu vực ĐBSCL có thế mạnh thủy sản cần gắn kết xây dựng cơ sở hạ tầng chế biến xuất khẩu thuỷ sản với tăng cường đào tạo và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cán bộ quản lí và đội ngũ kĩ thuật đảm bảo phát triển ngành thuỷ sản theo hướng công nghiệp hoá và hiện đại hoá, tận dụng các gói kích cầu của Chính phủ để đầu tư các dự án nâng cao năng lực sản xuất, tăng cường trang thiết bị chế biến thủy sản theo hướng hiện đại để thâm nhập vào các thị trường khó tính như Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản. Tại Vĩnh Long, dự kiến năm nay, một số dự án trọng điểm sẽ hoàn thành đi vào họat động như Nhà máy chế biến thủy sản An Phước công suất 15.000 tấn thành phẩm/năm, Nhà máy chế biến thủy sản Hiệp Thanh V công suất 10.000 tấn thành phẩm/năm... góp phần nâng cao năng lực chế biến thủy sản đông lạnh xuất khẩu. Hiện nay, các doanh nghiệp chế biến thủy sản ĐBSCL tiếp tục đẩy mạnh việc khai thác thị trường mới như Nga, Ucraina, Ai Cập… đồng thời đa dạng sản phẩm hướng đến thị trường nội địa, chú trọng khâu quảng bá thương hiệu mặt hàng thủy sản đối với người tiêu dùng trong nước nhằm mở rộng thị trường tiêu thụ cho ngành hàng thủy sản./.